Η Ευρωπαϊκή Αρχή

 

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (European Securities and Markets Authority -ESMA)

H ESMA συστάθηκε την 1 Ιανουαρίου 2011 σύμφωνα με τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1095/2010, όπως δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 15 Δεκεμβρίου 2010 και διαδέχθηκε τη CESR. H CESR υπήρξε η συμβουλευτική επιτροπή με μέλη τις εποπτικές αρχές κινητών αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμβούλεψε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 2001 έως το 2010 σε θέματα πολιτικής που αφορούν στη νομοθεσία κινητών αξιών, ενώ προώθησε τη ρυθμιστική και εποπτική σύγκλιση.

Η ΕSMA είναι η ανεξάρτητη ευρωπαϊκή εποπτική αρχή, η οποία συστάθηκε με σκοπό να συμβάλει στη διαφύλαξη της σταθερότητας του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού συστήματος. Προκειμένου να υλοποιήσει το σκοπό της, η ESMA προωθεί την ακεραιότητα, τη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα και την εύρυθμη λειτουργία των κεφαλαιαγορών, ενισχύοντας παράλληλα την προστασία των επενδυτών και των εν γένει χρηστών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Η δράση της ΕSMA στη ρύθμιση των αγορών κινητών αξιών στοχεύει στην υιοθέτηση ενός ενιαίου βιβλίου κανόνων στην Ευρώπη. Αυτό επιτυγχάνει δύο στόχους: Πρώτον ενισχύει τη συνεπή αντιμετώπιση των επενδυτών στην Ευρώπη με τη δημιουργία επαρκούς επιπέδου προστασίας των επενδυτών μέσω της αποτελεσματικής ρύθμισης και της εποπτείας. Δεύτερον, προωθεί ίσους όρους ανταγωνισμού για τους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ενώ διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του κόστους της εποπτείας των εταιριών. Όσον αφορά στο ρόλο της να θέτει πρότυπα και να περιορίζει τον κίνδυνο ρυθμιστικού αθέμιτου ανταγωνισμού (regulatory arbitrage), η ESMA ενισχύει τη διεθνή εποπτική συνεργασία.

Όπου απαιτείται από το Ευρωπαϊκό δίκαιο, η ESMA αναλαμβάνει την εποπτεία συγκεκριμένων εταιριών με πανευρωπαϊκή παρουσία, όπως οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (CRAs) καθώς και των Αρχείων Καταγραφής Συναλλαγών (TRs).

Η ESMA είναι επίσης υπεύθυνη για τo συντονισμό της δραστηριότητας των εθνικών εποπτικών αρχών κινητών αξιών ή τη λήψη μέτρων επείγοντος χαρακτήρα όταν ανακύπτει περίπτωση κρίσης.

Η ΕSMA λειτουργεί ως ανεξάρτητη εποπτική αρχή αλλά είναι υπόλογη απέναντι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου παρουσιάζεται ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής, της ECON, κατόπιν πρόσκλησή της για επίσημη αναφορά. Είναι επίσης πλήρως υπόλογη απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ESMA εξειδικεύει τη δράση της τακτικά κατά τις συναντήσεις της αλλά και στην ετήσια έκθεσή της.

Η ESMA αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας (European System of Financial Supervison-ESFS) που επίσης συγκροτήθηκε το 2011 ως αποτέλεσμα των νομοθετικών προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου χρηματοπιστωτικής εποπτείας στην Ευρώπη. Το σύστημα αυτό αποτελείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (European Systemic Risk Board - ESRB) και τις τρείς ανεξάρτητες ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές, την ESMA με έδρα στο Παρίσι, την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (European Banking Authority - EBA) με έδρα στο Λονδίνο και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (European Insurance and Occupational Pensions Authority - EIOPA) με έδρα στη Φρανκφούρτη. Το ESRB παρακολουθεί και αξιολογεί πιθανούς κινδύνους στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που προέρχονται από τις μακροοικονομικές εξελίξεις και από εξελίξεις εντός του χρηματοπιστωτικού συστήματος συνολικά.

Η ESMA συνεισφέρει στην εργασία του ESRB παρέχοντας στοιχεία και αναλαμβάνοντας stress-tests σε στενή συνεργασία με τις άλλες δύο ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές και το ESRB και συμμετέχει ως μέλος με δικαίωμα ψήφου στο Διοικητικό Συμβούλιο του ESRB. Μαζί με τις άλλες δύο ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές, την EBA και την EIOPA, η ESMA αποτελεί μέλος της Joint Committee που εργάζεται για τη διασφάλιση της συνοχής μεταξύ των τριών τομέων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την υιοθέτηση κοινών θέσεων σε θέματα εποπτείας χρηματοπιστωτικών ομίλων.

Την 29η Μαίου 2014 τέθηκε σε ισχύ το κείμενο του νέου Πολυμερούς Πρωτοκόλλου Συνεργασίας ανάμεσα στις εθνικές εποπτικές αρχές του ΕΟΧ και ανάμεσα στις εθνικές εποπτικές αρχές και την ΕSMA, το οποίο έχει υπογραφεί από 31 εποπτικές αρχές.

To νέο Πολυμερές Πρωτόκολλο Συνεργασίας συμφωνήθηκε στη βάση της αυξανόμενης διεθνοποίησης, της ανάγκης εποπτικής σύγκλισης, και αλληλεξάρτησης των χρηματοοικονομικών αρχών και αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει σχεδιασθεί έτσι ώστε να ενισχύσει τους όρους συνεργασίας και της ανταλλαγής των πληροφοριών ανάμεσα στις εθνικές εποπτικές αρχές, και ανάμεσα στις εθνικές εποπτικές αρχές και την ESMA, στο πλαίσιο υλοποίησης των υποχρεώσεων τους που απορρέουν από το Ενωσιακό Δίκαιο για τις κεφαλαιαγορές. Επιπλέον επικαιροποίησε και αντικατέστησε το Πολυμερές Πρωτόκολλο Συνεργασίας μεταξύ των εποπτικών αρχών των χωρών-μελών της CESR (ex FESCO ) που είχε τεθεί σε ισχύ την 26η Ιανουαρίου 1999.

Νομοθετική Εργασία

Το ευρωπαϊκό νομοθετικό σύστημα για τις χρηματοπιστωτικές αγορές περιλαμβάνει τέσσερα στάδια ή επίπεδα. Στο επίπεδο 1 βρίσκονται οι ευρωπαϊκές Οδηγίες και Κανονισμοί που θέτουν τους βασικούς πολιτικούς στόχους σχετικά με το συγκεκριμένο αντικείμενο της νομοθεσίας. Περιστασιακά η ESMA μπορεί να κληθεί να παράσχει την τεχνική της Εισήγηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας της νομοθετικής πρότασης.

Ωστόσο εκεί που έχει δοθεί σημαντικός ρόλος στην ESMA είναι στο επίπεδο 2 της νομοθετικής εργασίας, όπου της ανατίθεται η σύνταξη «παράγωγων» νομοθετικών πράξεων (οι οποίες είναι γνωστές ως κατ' εξουσιοδότηση νομοθετικές πράξεις (delegated acts) και εφαρμοστικές πράξεις (implementing acts)). Οι κατ' εξουσιοδότηση πράξεις αφορούν κυρίως την εξειδίκευση του περιεχομένου μίας νομικής υποχρέωσης. Οι εφαρμοστικές πράξεις παρομοιάζουν με εκτελεστικά μέτρα που δίνουν ισχύ σε ουσιαστικές νομικές απαιτήσεις.

Στο επίπεδο 3 η ESMA εκδίδει κατευθυντήριες οδηγίες και συστάσεις με στόχο την καθιέρωση σταθερών, αποτελεσματικών και επαρκών εποπτικών πρακτικών εντός του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας και την διασφάλιση κοινής, ομοιόμορφης και συνεπούς εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Απευθύνονται στις εποπτικές αρχές ή/και στους μετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι νομικά δεσμευτικές, έχουν ισχυροποιηθεί υπό το καθεστώς της ESMA και οι εθνικές εποπτικές αρχές καλούνται να καταβάλουν κάθε προσπάθεια συμμόρφωσης με αυτές ενώ σε περίπτωση μη συμμόρφωσης οφείλουν να εξηγήσουν τους λόγους. Οι μετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές μπορεί επίσης να κληθούν να δηλώσουν δημοσίως εάν συμμορφώνονται. Η ESMA θα λάβει υπόψη και άλλα μέτρα στο πλαίσιο του επιπέδου 3 για την εξασφάλιση της εποπτικής σύγκλισης.

Στο επίπεδο 4, η ESMA απέκτησε νέο ρόλο βάσει του Κανονισμού με τον οποίο ιδρύθηκε. Σύμφωνα με ταχεία διαδικασία που προβλέπεται στον Κανονισμό και κατόπιν σχετικού αιτήματος μίας εθνικής εποπτικής αρχής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή του Stakeholder Group, μπορεί να ζητηθεί από την ESMA να ξεκινήσει έρευνα και να εκδώσει σύσταση προς μία εθνική εποπτική αρχή, εντός δύο μηνών από την έναρξη της έρευνας. Η ESMA μπορεί επίσης να ξεκινήσει έρευνες με δική της πρωτοβουλία.

Τρόπος λειτουργίας της ESMA

Το Board of Supervisors της ESMA λαμβάνει όλες τις αποφάσεις της ESMA και εγκρίνει όλη την εργασία που διεξάγεται από την ESMA, κυρίως στο πλαίσιο των επιπέδων 2, 3 και 4. Αποτελείται από τους προέδρους των 27 εθνικών εποπτικών αρχών με ένα παρατηρητή από τη Νορβηγία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έναν εκπρόσωπο από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και έναν εκπρόσωπο από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου.

Ο κύριος ρόλος του Board of Supervisors είναι να λάβει όλες τις αποφάσεις της ESMA, όπως την απόφαση για συμμόρφωση των εθνικών εποπτικών αρχών με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ερμηνεία του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις αποφάσεις σε περιόδους κρίσης, την έγκριση των σχεδίων τεχνικών προτύπων, τις κατευθυντήριες οδηγίες, τις αξιολογήσεις, και τις εκθέσεις που παρουσιάζονται. Το Βοard of Supervisors λαμβάνει και τις τελικές αποφάσεις για τον προϋπολογισμό της ESMA.

Το Board of Supervisors συναντάται τουλάχιστον δύο φορές κατ' έτος, αν και στην πραγματικότητα συναντάται αρκετά συχνότερα.

Η ψηφοφορία από το Board of Supervisors διενεργείται επί τη βάσει της αρχής της απλής πλειοψηφίας (μία ψήφος για κάθε εθνική αρχή) για όλα τα θέματα εκτός από τις κατευθυντήριες οδηγίες και τα τεχνικά πρότυπα. Στην περίπτωση κατευθυντηρίων οδηγιών και τεχνικών προτύπων, η ψηφοφορία γίνεται με αυξημένη πλειοψηφία όπως ορίζεται από τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η καθημερινή εργασία για την υιοθέτηση των προτάσεων για έγκριση από το Board οf Supervisors συνεχίζεται από τις Ομάδες Εργασίας που δημιουργήθηκαν από τη CESR και μετονομάστηκαν σε Διαρκείς Επιτροπές. Αυτές προΐστανται από υψηλά ιστάμενους εκπροσώπους των εθνικών εποπτικών αρχών, συνήθως μελών του Board of Supervisors, έχουν ως μέλη εθνικούς ειδικούς σε θέματα κεφαλαιαγοράς ενώ συνδράμουν στις εργασίες τους οι υπάλληλοι της ESMA, που ενεργούν ως rapporteurs.

Όταν το κρίνει απαραίτητο, η ESMA επιθεωρεί τις διαρκείς επιτροπές που είναι σε λειτουργία και αν είναι αναγκαίο αναδιαρθρώνει ή δημιουργεί νέες διαρκείς επιτροπές.

Κατά την σύσταση μιας διαρκούς επιτροπής της ESMA δημιουργείται και μία συμβουλευτική ομάδα (Consultative Working Group) συμμετεχόντων της αγοράς (επαγγελματίες, καταναλωτές και τελικοί χρήστες υπηρεσιών) με σκοπό να παράσχουν σχόλια και συμβουλές στη διαρκή επιτροπή κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας κειμένων. Οι συμμετέχοντες της αγοράς είναι ειδικοί που προέρχονται από τα διάφορα κράτη μέλη της Ευρώπης. Δεν εκπροσωπούν το συμφέρον εθνικών οργανισμών ή συγκεκριμένων εταιριών, και δεν αντικαθιστούν τη σημαντική διαδικασία της πλήρους διαβούλευσης με τους συμμετέχοντες της αγοράς και άλλους ενδιαφερομένους ή το συγκεκριμένο ρόλο του Securities and Markets Stakeholder Group όπως ορίζεται στον Κανονισμό.

Όταν ένα κείμενο είναι έτοιμο προς δημόσια διαβούλευση, και αφού εγκρίνεται από το Βoard of Supervisors, δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ESMA κάτω από την ενότητα διαβουλεύσεις και συνήθως οργανώνεται και δημόσια συζήτηση για το κείμενο αυτό. Επιπλέον, η ESΜA συμβουλεύεται επισήμως και το Securities and Markets Stakeholders Group και άλλες αρμόδιες εποπτικές αρχές όταν το κρίνει αναγκαίο. Ο σκοπός των διαρκών επιτροπών της ESMA και των άλλων ομάδων εργασίας που έχει συστήσει η ESMA είναι να ενισχύσουν το δίκτυο των εποπτικών αρχών σε μια συγκεκριμένη περιοχή δράσης όπως έχει συμφωνηθεί από μια δέσμη κανόνων. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της η εργασία αυτή αφορά πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο του επιπέδου 3. Μέσω των Διαρκών επιτροπών καταβάλλεται προσπάθεια να ενισχυθεί η συνεργασία ανάμεσα στις εθνικές εποπτικές αρχές για να διασφαλισθεί η συνεπής και αποτελεσματική εποπτεία κατά την παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, η εφαρμογή του δικαίου της Ευρώπης καθώς και επιπλέον μέτρα για την προστασία των επενδυτών. Όταν κρίνεται απαραίτητο, μία Διαρκής Επιτροπή μπορεί να προσκαλέσει εκπροσώπους άλλων εποπτικών αρχών ή και τρίτα μέρη να μετέχουν ως παρατηρητές. Η εργασία της ESMA και των Διαρκών επιτροπών της μπορεί να αναζητηθεί στην ιστοσελίδα της ΕSMA.

Διαρκείς Επιτροπές της ESMA

1) Διαρκής Επιτροπή Market Integrity Standing Committee (MISC)

H MISC έχει αναλάβει τις εργασίες της ESMA που αφορούν σε θέματα ακεραιότητας της αγοράς, συμμόρφωσης και επιβολής της χρηματιστηριακής νομοθεσίας, διευκόλυνσης της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών και ανταλλαγής πληροφοριών σε υποθέσεις ελέγχου κατάχρησης αγοράς.

Σχετικά με την εποπτεία της ακεραιότητας της αγοράς, η εργασία της MISC σκοπό έχει την ενίσχυση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των εποπτικών δραστηριοτήτων των εθνικών αρχών, περιλαμβανομένης της χρήσης διαφόρων εποπτικών εργαλείων (όπως η ανάλυση των υποβαλλόμενων στοιχείων συναλλαγών). Η εν λόγω Διαρκής Επιτροπή προσφέρει, επίσης, έναν τόπο ανταλλαγής απόψεων όπου οι εθνικές αρχές μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους σχετικά με την εποπτεία των αγορών τους και των δραστηριοτήτων τους που αφορούν σε θέματα κανονιστικής συμμόρφωσης και επιβολής κυρώσεων.

Στον τομέα της συνεργασίας η Διαρκής Επιτροπή εργάζεται για τη διασφάλιση μιας αποτελεσματικής και έγκαιρης συνεργασίας σε διασυνοριακές υποθέσεις ελέγχου περιπτώσεων κυρίως κατάχρησης αγοράς και διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών βάσει του Πολυμερούς Πρωτοκόλλου Συνεργασίας της ESMA (ESMA MMoU).

Τέλος, η Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη της επεξεργασίας προτάσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και τεχνικών προτύπων, κατευθυντήριων οδηγιών και συστάσεων σε θέματα που σχετίζονται με την ακεραιότητα της αγοράς (π.χ. σε θέματα κατάχρησης αγοράς και ανοικτών πωλήσεων).

2) Διαρκής Επιτροπή της ΕSMA για τις δευτερογενείς αγορές (Standing Committee on Secondary Markets)

Η Διαρκής Επιτροπή για τις δευτερογενείς αγορές (Secondary Markets Standing Committee-SMSG) έχει αναλάβει την εργασία της ESMA σχετικά με τη δομή, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα των δευτερογενών αγορών για τα χρηματοπιστωτικά μέσα, καθώς και των εξωχρηματιστηριακών αγορών. Στις αγορές που εξετάζει η Διαρκής Επιτροπή για τις δευτερογενείς αγορές περιλαμβάνονται οι ρυθμιζόμενες αγορές, οι πολυμερείς μηχανισμοί διαπραγμάτευσης, οι συστηματικοί εσωτερικοποιητές, άλλοι οργανωμένοι μηχανισμοί διαπραγμάτευσης καθώς και η δραστηριότητα των διαμεσολαβητών σε μηχανισμούς διαπραγμάτευσης.

Η Διαρκής Επιτροπή για τις δευτερογενείς αγορές μελετά την επίπτωση των αλλαγών της δομής των αγορών στη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα της διαπραγμάτευσης και αναπτύσσει την πολιτική της ESMA αναφορικά με τα θέματα που προκύπτουν. Η εργασία αυτή δεν αφορά μόνο τις κινητές αξίες που υπόκεινται στις απαιτήσεις διαφάνειας της MiFID αλλά και στα μη μετοχικά χρηματοπιστωτικά μέσα καθώς και στις αγορές εμπορευμάτων. Η Διαρκής Επιτροπή προωθεί επίσης την εποπτική σύγκλιση των εθνικών αρχών στα θέματα αρμοδιότητάς της.

Σε ζητήματα πολιτικής, η Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη να προετοιμάζει εισηγήσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τεχνικά πρότυπα και κατευθυντήριες οδηγίες, καθώς και συστάσεις σχετικά με τις διατάξεις της Οδηγίας για τις Χρηματοπιστωτικές Αγορές (MiFID) που εφαρμόζονται σε οργανωμένες αγορές, Πολυμερείς Μηχανισμούς Διαπραγμάτευσης, συστηματικούς εσωτερικοποιητές, άλλες οργανωμένες πλατφόρμες διαπραγμάτευσης και την προ-συναλλακτική και μετα-συναλλακτική διαφάνεια. Τη Διαρκή Επιτροπή βοηθά στο έργο της μία συμβουλευτική ομάδα εργασίας που έχει συσταθεί γι' αυτό το σκοπό.

3) Διαρκής Επιτροπή της ESMA για τις Μετα-συναλλακτικές δραστηριότητες (Post-Trading Standing Committee)

Η Διαρκής Επιτροπή της ESMA για μετα-συναλλακτικά θέματα (Post-Trading Standing Committee) έχει αναλάβει την εργασία της ESMA σχετικά με την εκκαθάριση και τον διακανονισμό των συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα, περιλαμβανομένου του ρόλου των υποδομών των χρηματοπιστωτικών αγορών καθώς και κάθε άλλης οντότητας που προσφέρει μετα-συναλλακτικές υπηρεσίες.

Ειδικότερα, η Διαρκής Επιτροπή είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία των συμβουλευτικών κειμένων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και τα τεχνικά πρότυπα, οδηγίες και συστάσεις σχετικά με τον Κανονισμό για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους Κεντρικούς Αντισυμβαλλομένους και τα Αρχεία Καταγραφής Συναλλαγών (European Markets Infrastructure Regulation - EMIR). Η Διαρκής Επιτροπή είναι επίσης υπεύθυνη για την ανάπτυξη της πολιτικής της ESMA σε σχέση με τον Κανονισμό για τα κεντρικά αποθετήρια κινητών αξιών (Central Securities Depositories-CSDs) και σε σχέση με τις εποπτικές και ρυθμιστικές συνέπειες του προγράμματος TARGET2. Τέλος, η Διαρκής Επιτροπή προωθεί την εποπτική σύγκλιση μεταξύ των εθνικών αρχών στην περιοχή των αρμοδιοτήτων της.

4) Διαρκής Επιτροπή Μεσολαβητών και Προστασίας Επενδυτών (Investor Protection and Intermediaries Standing Committee)

Η Διαρκής αυτή Επιτροπή ασχολείται με θέματα που αφορούν στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και δραστηριοτήτων από της εταιρίες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και τα πιστωτικά ιδρύματα. Οι εργασίες της επικεντρώνονται ιδιαίτερα σε θέματα προστασίας του επενδυτή και συμπεριλαμβάνουν κανόνες συμπεριφοράς, διάθεση επενδυτικών προϊόντων, παροχή επενδυτικών συμβουλών και καταλληλότητα.

Σε θέματα πολιτικής η Διαρκής Επιτροπή είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία και την παροχή τεχνικών εισηγήσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και για την προετοιμασία τεχνικών προτύπων, οδηγιών και συμβουλών που σχετίζονται με τις διατάξεις της Οδηγίας για τις Αγορές Χρηματοπιστωτικών Μέσων (MiFID). Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αδειοδότηση επενδυτικών εταιριών, την άσκηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τις οργανωτικές ρυθμίσεις και τη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών.

Η Διαρκής Επιτροπή επίσης προωθεί την εποπτική σύγκλιση μεταξύ των αρμόδιων εθνικών αρχών στον τομέα των επενδυτικών υπηρεσιών και δραστηριοτήτων. Η Διαρκής Επιτροπή υποβοηθείται στο έργο της από μία Συμβουλευτική Ομάδα εργασίας.

5)Διαρκής Επιτροπή για τη Χρηματοοικονομική Καινοτομία (Financial Innovation Standing Committee)

Η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή συντονίζει την αντιμετώπιση και συμπεριφορά των εθνικών εποπτικών αρχών έναντι των νέων και καινοτόμων χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων και παρέχει συμβουλές στην ESMA σχετικά με το πότε να δράσει. Μέσω της παρακολούθησης των χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων, η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή μπορεί να συμβουλεύσει την ESMA να υιοθετήσει κατευθυντήριες οδηγίες και συστάσεις με σκοπό την προώθηση της εποπτικής σύγκλισης. Μπορεί επίσης να συμβουλεύσει την έκδοση προειδοποιήσεων ή την ανάληψη εποπτικών δράσεων απαραίτητων για την αποτροπή πρόκλησης ζημιών σε επενδυτές ή κινδύνων στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Μέρος των δραστηριοτήτων της Διαρκούς Επιτροπής αποτελεί επίσης η συλλογή, ανάλυση και αναφορά των τάσεων των επενδυτών. Τα προβλήματα που προέρχονται από καινοτόμα χρηματοπιστωτικά προϊόντα αντιμετωπίζονται καλύτερα από τις εθνικές εποπτικές αρχές όταν περιορίζονται σε τοπικό επίπεδο, όταν όμως επεκτείνονται σε πολλές αγορές τότε η Διαρκής Επιτροπή μπορεί να προτείνει το συντονισμό πολλών εθνικών αρχών για την αντιμετώπισή τους. Τέλος η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή συμβάλει επίσης στο έργο της Κοινής Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες, τη χρηματοπιστωτική καινοτομία και θέματα που αφορούν τους καταναλωτές επενδυτικών προϊόντων (μέσω της υπο-Επιτροπής για την προστασία του καταναλωτή).

6) Διαρκής Επιτροπή για την Διαχείριση Επενδύσεων Investment Management Standing Committee)

Η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή εργάζεται με αντικείμενο τη διαχείριση συλλογικών επενδύσεων και καλύπτει τα εναρμονισμένα και τα μη εναρμονισμένα επενδυτικά κεφάλαια. Η Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη της επεξεργασίας συμβουλών προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και τεχνικών προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών και συστάσεων που σχετίζονται με την Οδηγία για τους ΟΣΕΚΑ και την Οδηγία για τους Διαχειριστές Εναλλακτικών Επενδύσεων. Η εργασία αυτή καλύπτει όλο το φάσμα των θεμάτων που ρυθμίζουν οι δύο Οδηγίες.

Τέλος η Διαρκής Επιτροπή ασχολείται με τους κανόνες που εφαρμόζονται σε άλλους σημαντικούς φορείς όπως τα Κεντρικά Αποθετήρια. Πέραν των Οδηγιών και της ειδικής εργασίας που περιγράφηκε ανωτέρω, η Διαρκής Επιτροπή εργάζεται γενικότερα για την προώθηση της εποπτικής σύγκλισης μεταξύ των εθνικών αρχών στον τομέα της διαχείρισης επενδύσεων.

7)Διαρκής Επιτροπή για την εταιρική χρηματοδότηση (Corporate Finance Standing Committee)

Η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη της επεξεργασίας όλων των θεμάτων που σχετίζονται με την Οδηγία για τα Ενημερωτικά δελτία ( Prospectus Directive) και την Εταιρική Διακυβέρνηση. Επίσης, διεξάγει την εργασία της ESMA σχετικά με τις απαιτήσεις δημοσιοποίησης σύμφωνα με την Οδηγία για τη Διαφάνεια (Transparency Directive), εκτός από τη διαδικασία αποθήκευσης αυτών των δημοσιοποιήσεων.

Η Διαρκής Επιτροπή προωθεί την αποτελεσματικότητα στην καθημερινή εργασία των εθνικών εποπτικών αρχών σχετικά με τα θέματα αυτά, ενισχύει την εποπτική σύγκλιση και διασφαλίζει την συνεπή εφαρμογή των κανόνων σε όλα τα κράτη μέλη.

Σε θέματα ανάπτυξης τεχνικών συμβουλών και καθοδήγησης, η Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη της επεξεργασίας συμβουλών επιπέδου 2 και μέτρων επιπέδου 3 στο πλαίσιο της Οδηγίας για τα Ενημερωτικά Δελτία (Prospectus Directive) και της Οδηγίας για τη Διαφάνεια (Transparency Directive). Στον τομέα της Εταιρικής Διακυβέρνησης, η Διαρκής Επιτροπή θα επεξεργαστεί πρόταση αντιμετώπισης εκ μέρους της ESMA, ζητημάτων που σχετίζονται με τη χρηματιστηριακή νομοθεσία (κατ' αντιδιαστολή με την εταιρική νομοθεσία) της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ενδιαφέρουν την ESMA και σχετίζονται με το εποπτικό της έργο αλλά δεν αντιμετωπίζονται από άλλες ομάδες εργασίας. Επίσης η Διαρκής Επιτροπή εργάζεται για την ομοιόμορφη εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Εάν χρειαστεί ή ζητηθεί, η Διαρκής Επιτροπή επίσης συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικές με πιθανές αλλαγές των Οδηγιών επιπέδου 1.

8)Διαρκής Επιτροπή για την εταιρική πληροφόρηση (Corporate Reporting Standing Committee)

Η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή εργάζεται σε θέματα που σχετίζονται με τη λογιστική, τον έλεγχο, την περιοδική αναφορά και την αποθήκευση των ρυθμιζόμενων πληροφοριών. Συγκεκριμένα επιτελεί τις κατωτέρω εργασίες:

  • Παρακολουθεί προληπτικά και επηρεάζει τις εποπτικές εξελίξεις στον τομέα της λογιστικής και του ελέγχου, περιλαμβανομένης της ενεργούς παρακολούθησης της διαδικασίας ενσωμάτωσης από τις ευρωπαϊκές χώρες, των διεθνών προτύπων καθώς της εργασίας των σχετικών Επιτροπών που ασχολούνται με λογιστικά ή ελεγκτικά θέματα.
  • Συντονίζει τις δραστηριότητες των εθνικών ελεγκτικών αρχών του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου που εργάζονται για την επιβολή της συμμόρφωσης με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΠΧΠ). Αυτό περιλαμβάνει:
    • Την ανάλυση και ανταλλαγή απόψεων επί συγκεκριμένων αποφάσεων επιβολής κυρώσεων για θέματα ΔΠΧΠ καθώς και επί θεμάτων εφαρμογής ΔΠΧΠ που προκύπτουν κατά καιρούς.
    • Τον εντοπισμό ζητημάτων που δεν καλύπτονται από τα πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης ή που επηρεάζονται από αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες. Τα ζητήματα αυτά αναφέρονται στις αρμόδιες Επιτροπές
    • Την διευκόλυνση της ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών σε θέματα εποπτείας της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης των εταιριών που προβαίνουν σε δημόσια προσφορά τίτλων και/ή έχουν εισαγάγει τους τίτλους αυτούς σε ευρωπαϊκές εποπτευόμενες αγορές.
  • Παρακολουθεί προληπτικά και επηρεάζει τις εξελίξεις σχετικά με την περιοδική χρηματοοικονομική πληροφόρηση που ρυθμίζει η Οδηγία για τη Διαφάνεια (Transparency Directive)
  • Δημιουργεί και καλλιεργεί τις απαραίτητες σχέσεις με τις εποπτικές αρχές των μεγάλων αγορών κεφαλαίου εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών και των μη ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών στα θέματα αρμοδιότητας της Διαρκούς Επιτροπής.

9) Τεχνική Επιτροπή για τις Εταιρίες Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας (Credit Rating Agencies Technical Committee)

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τους Εταιρίες Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας (Κανονισμός 1060/2009) θεσπίστηκε τον Δεκέμβριο 2009. Με την ανακοίνωση της δημιουργίας της ESMA, ο Κανονισμός αναθεωρήθηκε το Μάιο 2011 με σκοπό να αναθέσει στην ESMA την αποκλειστική αρμοδιότητα της εγγραφής και εποπτείας των Οίκων Αξιολόγησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον Κανονισμό, η ESMA καλείται επίσης να προετοιμάσει Εποπτικά Τεχνικά Πρότυπα, παράλληλα με τον παραδοσιακό της έργο που είναι η προώθηση της εποπτικής σύγκλισης με την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών και συστάσεων επιπέδου 3. Επιπλέον ο Κανονισμός απαιτεί από την ESMA την τήρηση κεντρικού αρχείου πληροφοριών που θα περιλαμβάνει τις ιστορικές επιδόσεις των Οίκων Αξιολόγησης καθώς και τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας που εκδόθηκαν στο παρελθόν. Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες στο ευρύ κοινό.

Η Τεχνική Επιτροπή δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την ESMA στην εκτέλεση των νέων της καθηκόντων σχετικά με τις Εταιρίες Αξιολόγησης. Η Τεχνική Επιτροπή έχει την ευθύνη των κάτωθι εργασιών:

  • Να παρέχει συμβουλές σε αποφάσεις πολιτικής σε θέματα που αφορούν τις Εταιρίες αξιολόγησης. Οι συμβουλές απευθύνονται στο προσωπικό της ESMA, στο Συμβούλιο Εποπτών, ή σε κάθε άλλη εσωτερική επιτροπή ή ομάδα εργασίας της ESMA
  • Να παρέχει συμβουλές αναφορικά με αποφάσεις που αφορούν τον τομέα των Οίκων Αξιολόγησης που αφορούν ειδικότερα στα κατωτέρω θέματα:
    • Την αξιολόγηση εάν το νομικό καθεστώς μίας τρίτης χώρας περιλαμβάνει απαιτήσεις εξίσου αυστηρές με αυτές που θεσπίζουν τα άρθρα 6 έως 12 του ευρωπαϊκού Κανονισμού
    • Τη σύναψη συμφωνιών συνεργασίας με εποπτικές αρχές τρίτων χωρών
    • Τεχνικές συμβουλές προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα σχέδια τεχνικών προτύπων και τις κατευθυντήριες οδηγίες και συστάσεις που αφορούν θέματα πολιτικής σχετικά με τις Εταιρίες Αξιολόγησης
    • Σε θέματα πολιτικής ή σε εποπτικά θέματα που μπορεί να έχουν ευρύτερες επιπτώσεις και για τα οποία ζητείται συμβουλή.

10) Review Panel της ESMA

Σε συνέχεια των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της Στοκχόλμης του Μαρτίου 2001, η CESR συγκρότησε το Μάρτιο του 2003 τo Review Panel, το οποίο αρχικά προήδρευε ο εκάστοτε Αντιπρόεδρος της CESR. Το Review Panel της ΕSMA αποτελεί τη συνέχεια του Review Panel της CESR και απαρτίζεται από υψηλόβαθμα στελέχη των εποπτικών αρχών της ESMA. Αξιολογεί την πρακτική εφαρμογή από τα μέλη της ΕSMA τόσο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όσο και την ενσωμάτωση των προτύπων της ΕSMA στην εθνική τους νομοθεσία.

Το Review Panel λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις σχετικού Πρωτοκόλλου της ESMA και ακολουθεί συγκεκριμένη Μεθοδολογία. To Review Panel αξιολογεί το βαθμό σύγκλισης κατά την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής χρηματιστηριακής νομοθεσίας, μέσω της διεξαγωγής mapping exercises, peer reviews (αξιολογήσεων από ομάδα ομότιμων εθνικών αρχών) και ασκήσεων αυτο-αξιολόγησης όπου ελέγχονται τόσο η εφαρμογή προτύπων εποπτείας και όσο και η προώθηση βέλτιστων πρακτικών. Στόχος του είναι να συμβάλλει στην εποπτική σύγκλιση μέσω της συνεπούς και έγκαιρης εφαρμογής της νομοθεσίας από τα κράτη μέλη, και τον εντοπισμό ρυθμιστικών θεμάτων και θεμάτων εποπτείας όπου υπάρχει χώρος για περαιτέρω σύγκλιση.

Το Review Panel αξιολογεί την όλη διαδικασία εφαρμογής των ευρωπαϊκών νόμων, προσφέρει κοινές λύσεις και εκφράζει απόψεις σε συγκεκριμένα προβλήματα της διαδικασίας εφαρμογής από τις εθνικές εποπτικές αρχές. Το Review Panel μέσω εκθέσεων αξιολόγησης και αυτο-αξιολογήσεων που βασίζονται σε κοινώς αποδεκτά σημεία αναφοράς (benchmarks), ελέγχει την άσκηση των εποπτικών πρακτικών. Το Review Panel ασκεί πίεση μέσω αξιολόγησης από ομάδα ομότιμων εθνικών αρχών του επιπέδου συμμόρφωσης κάθε εθνικής αρχής ως προς την εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανόνων.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, δύναται να διενεργεί επιλεκτικές αξιολογήσεις από ομότιμες αρχές (selective peer reviews), επικεντρωμένων είτε σε συγκεκριμένα θέματα είτε σε ένα περιορισμένο αριθμό κρατών. Τα ευρήματα του Review Panel δημοσιεύονται και διαβιβάζονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τους συμμετέχοντες στην αγορά και στο ευρύ κοινό.

11) Διαρκής Επιτροπή οικονομικής ανάλυσης και ανάλυσης των αγορών (Committee for Economic and Markets Analysis - CEMA)

Η ανωτέρω Διαρκής Επιτροπή έχει την ευθύνη να καλύπτει δύο ευρείς τομείς ανάλυσης:

  • Παρακολούθηση και ανάλυση των χρηματοπιστωτικών αγορών: προληπτικός εντοπισμός, παρακολούθηση και αξιολόγηση από άποψη μικρο-προληπτικής ανάλυσης τάσεων, πιθανών κινδύνων και ευπαθειών του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε όλο το εύρος των αγορών. Στην ανάλυση αυτή περιλαμβάνεται η σε βάθος μελέτη των χρηματοοικονομικών καινοτομιών και των κινήτρων που συνδέονται με τις πρακτικές της αγοράς τόσο σε επίπεδο θεσμικών επενδυτών όσο και σε επίπεδο ιδιωτών.
  • Cost-Benefit analysis / Impact Assessment: συμβολή στη βελτίωση της εποπτείας μέσω της ενεργούς υποστήριξης της ESMA στην ανάπτυξη των Impact Assessments αναφορικά με τις ισχύουσες και τις προτεινόμενες νομοθεσίες και εποπτικές πρακτικές (εκ των προτέρων και εκ των υστέρων Cost Benefit Analysis / Impact assessments).

12) Ομάδα Διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων και Διακυβέρνησης

H ομάδα Διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων και Διακυβέρνησης της ESMA είναι υπεύθυνη για το πληροφοριακό σύστημα (ΠΣ) διακυβέρνησης της ESMA. Η ομάδα καθοδηγεί τα έργα των ΠΣ της ESMA, ιδίως εκείνα που η ESMA αναλαμβάνει σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές. Αποτελείται από ανώτερους εκπροσώπους της ESMA που έχουν την εμπειρία, τη γνώση και την εξειδίκευση στον τομέα της διαχείρισης έργων ΠΣ, των χρηματοπιστωτικών αγορών και των συναφών θεμάτων εποπτείας. Οι κύριοι στόχοι της ομάδας είναι να οδηγήσει πανευρωπαϊκά έργα πληροφορικής της ESMA, να παρέχει στην ESMA και στις εθνικές αρχές τα συστήματα και τις υπηρεσίες που βοηθούν τις εθνικές αρμόδιες αρχές να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, να προετοιμάζει εκθέσεις σε θέματα ΠΣ που σχετίζονται με τα όργανα της ΕΕ και να συμβουλεύει την ESMA για συναφή θέματα των ΠΣ.